Middeleeuwse kerkjes in Groningen
Onze favoriet: De middeleeuwse Martinuskerk van Marsum op een wierde in de weilanden in de omgeving van Appingedam
Bedevaart langs 10 historische kerken in Noord-Groningen
De provincie Groningen telt bijna honderd middeleeuwse kerkjes. En dat is best wel uniek. Waar anders in de wereld staan er zoveel op zo'n klein oppervlak? De romanogotieke kerkjes zijn in de twaalfde en dertiende eeuw gebouwd. Ook orgelliefhebbers kunnen goed terecht in Groningen. De meeste van de oude instrumenten zijn nog steeds bespeelbaar. Pak je fiets of trek je wandelschoenen aan en ga mee op stap. Wat zijn de mooiste oude kerkjes om te bezoeken?
Stedum
1.
De Bartholomeuskerk in Stedum werd in de dertiende eeuw gebouwd. Het is een grote kerk met een zadeldak toren. De kerk wordt wel gezien als het hoogtepunt van de romanogotische bouwkunst in Groningen. In deze stijl zijn de meeste middeleeuwse kerken hier in de provincie gebouwd.
Loppersum
2.
Loppersum is vooral bekend vanwege de aardbevingen als gevolg van gaswinning. De Nederlands-Hervormde Petrus en Pauluskerk in Loppersum is in haar geschiedenis talloze keren verbouwd, uitgebreid en gerestaureerd. Bijzonder zijn ook de verschillende muurschilderingen uit de laat-vijftiende eeuw.
Zeerijp
3.
De grote middeleeuwse Jacobuskerk van Zeerijp is een kruiskerk. Opvallend is dat de klokkentoren los van de kerk staat. Sinds de bouw is er slechts weinig aan de Jacobuskerk gewijzigd. Het is daarmee misschien wel de origineelste kerk uit onze lijst.
Westerwijtwerd
4.
De Mariakerk in Westerwijtwerd is een grote rechthoekige kerk uit de dertiende eeuw. Van binnen is de kerk sober. Opvallend is de schildering van twee vechters, gemaakt in de dertiende of veertiende eeuw. De oorspronkelijke toren van de Mariakerk was net zo hoog als de kerk, maar aan de stenen kun je zien dat de toren in een latere periode verhoogd is.
Oosterwijtwerd
5.
Op de wierde van het dorpje Oosterwijtwerd ligt de Mariakerk. Het is een van de oudste bakstenen kerkjes van Groningen; het stamt al van voor 1200. Na een Maria verschijning is de kerk lange tijd een bedevaartsoord geweest.
Marsum
6.
De Martinuskerk van Marsum is een van onze favoriete plekken in het Noord-Groningse landschap. Het schilderachtige kerkje ligt op een wierde. Er is weinig bebouwing in de omgeving. Het kerkje is ergens tussen de 12 en 14e eeuw gebouwd en is het enige dat van het dorpje Marsum is overgebleven.
Leermens
7.
Met de bouw van de Donatuskerk in Leermens werd al in 1050 begonnen. Op de gewelven zijn schilderingen van de symbolen van de vier evangelisten terug te vinden. Onder het koor bevindt zich een 16e-eeuwse grafkelder.
Westeremden
8.
De Andreaskerk in Westeremden is een mooi oud kerkje.
Huizinge
9.
De Janskerk in Huizinge werd in 1250 gebouwd. De toren werd in de 14e eeuw gebouwd.
Stitswerd
10.
De Georgiuskerk (ofwel St. Joris) van Stitswerd heeft een opvallende okergeelkleurig kleur.
