Schatgraven in de Nederlandse geschiedenis

Van toen tot nu. Schatgraven in de Vaderlandsche geschiedenis

De geschiedenis van Nederland in een notedop

Reis door het verleden via hotspots in het heden. Schatgraven in de geschiedenis leidt je door de belangrijkste periodes van de Nederlandse geschiedenis met links naar het heden.
Uiteraard zijn de genoemde jaartallen geen harde scheidingen tussen de verschillende periodes. Er is altijd een overgangsperiode tussen de tijdvakken.

Periode	Omschrijving
Koninkrijk 1814-1914	Koninkrijk der Nederlanden Na de val van Napoleon ontstaat het Koninkrijk der Nederlanden. Sinds 1830 wordt het Noordelijke deel Nederland genoemd en het zuidelijke deel België. In deze periode zijn de overzeese gebieden, zoals Nederlands Indië, zeer belangrijk en veel landen in Europa proberen zoveel mogelijk kolonieën in handen te krijgen.
De Franse Tijd 1795 -1814	De Pyramide van Austerlitz De tijd van de pruiken Na de Franse revolutie vielen de Franse troepen in 1795 Nederland binnen. In 1806 werd Holland een koninkrijk doordat Napoleon Bonaparte zijn broer Lodewijk tot koning van Holland benoemde. Alweer 4 jaar later werd Lodewijk afgezet en werd Nederland onderdeel van het Franse keizerrijk. Toen Napoleon in 1813 werd verslagen en naar Elba werd verbannen, werd Nederland weer een onafhankeliijk land. Nu onder leiding van de zoon van stadhouder Willem V: Koning Willem I. Sporen naar het verleden: De Pyramide van Austerlitz De geboorteplaats van Napoleon op Corsica
De Republiek 1648-1795	De Republiek Pas in 1648 (Vrede van Munster) krijgt de Republiek, een federatie van de 7 noordelijke gewesten Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland, Overijssel, Friesland en Groningen, internationale erkenning en komt de 80-jarige oorlog officieel tot een einde.
1609 - 1672	VOC Schip de De Batavia De Gouden Eeuw In de 17e eeuw, tegen het einde van de Tachtigjarige oorlog is er in de noordelijke 7 provinciën (de naam Nederland bestond nog niet) een ongekende bloeiperiode; de Gouden eeuw. In 1602 wordt de V.O.C., de Verenigde Oost-Indische Compagnie opgericht voor de handel met Azië. De V.O.C. bouwt haar een enorme vloot steeds verder uit en drijft wereldwijd handel. De V.O.C. is het eerste bedrijf ter wereld dat aandelen uitgeeft voor haar financiering. 1672 is een rampjaar en begint een periode van economische neergang. De Gouden Eeuw is nu grotendeels voorbij. Sporen naar het verleden: VOC schip De Batavia
1568 - 1648	De Tachtigjarige Oorlog De 80-jarige oorlog breekt uit wanneer Alva met zijn leger in 1568 de Nederlanden binnenvalt. De Nederlanders verzetten zich en in 1587 lukt het om zich los te maken en wordt de Republiek uitgeroepen. De Republiek wordt echter niet erkent waardoor de strijd zich tot in de eeuw daarna blijft voortslepen.
Middeleeuwen 1300 - 1555	Late Middeleeuwen Door huwelijkspolitiek, een veelvoorkomend middel om politieke macht te verkrijgen, komen de lage landen eerst in handen van het Bourgondische huis en vervolgens, in 1482, wordt ons land ingelijfd door het Habsburgse Rijk.
Middeleeuwen 900 - 1300	Volle Middeleeuwen Aan het einde van de donkere middeleeuwen vinden er regelmatig invallen van Noormannen plaats. Vorstendommen ontstaan. Steden beginnen zich te ontwikkelen, zowel in omvang en als machtscentrum. Gedurende de volle Middeleeuwen maken de Nederlanden deel uit van het Duitse rijk. Op internationaal vlak vinden de kruistochten in deze periode plaats.
Middeleeuwen 460 - 900	De Wierde van Rottum in Noord Groningen Vroege of donkere Middeleeuwen Door het in verval raken van het Romeinse rijk in West Europa, verschoof de macht in de lage landen naar de verschillende volkeren. De Franken woonden in het zuiden, de Saksen in het Oosten en de Friezen in de kuststreek. In deze tijd werd ook het Christendom verspreid. Een bekende prediker uit deze tijd is Bonifatius, die in het jaar 754 bij Dokkum werd vermoord.
Romeinse tijd 47 v. Chr. tot 450 n. Chr.	Romeinen in de Lage landen 2000 jaar geleden vormde de rivier de Rijn de noordgrens van het Romeinse rijk. Langs de rivier, die zowel als grens ('Limes') en als transportader diende, stonden op regelmatige afstand van elkaar kampementen, waarvan Nijmegen de grootste was. Boven de rivier woonden Germaanse en Keltische stammen en begon voor de Romeinen de 'onbeschaafde wereld'. Sporen naar het verleden: Romeinse Katakomben in Limburg Sporen van de Romeinen in Nederland
Tot begin jaartelling Einde van de Prehistorie	Het Vorstengraf in Oss IJzertijd in Nederland IJzer doet beetje bij beetje haar entree in de Lage Landen. Het is veel harder dan brons, maar ook veel duurder. Alleen de meest machtige stamhoofden kunnen zich voorwerpen van ijzer veroorloven. Eén van hen is een machtige vorst in Oss die in 650 v. Chr. een met goud ingelegd ijzeren zwaard als grafgift krijgt. In deze periode worden ook de eerste terpen in het noorden van ons land opgeworpen. Sporen naar het verleden: Het Vorstengraf in Oss
Bronstijd Tot 600 v. Chr.	De Bronstijd In de ons omringende landen worden bodemschatten als barnsteen, tin en koper gevonden. Door 10% tin met 90% koper te vermengen, ontstaat brons waarvan allerlei nieuwe gereedschappen gemaakt kunnen worden. In de bodem van de Lage Landen komen deze grondstoffen niet voor. Mede door ontbossing (de heidevelden ontstaan) en over-bejachting verschraalt het leven. Gelukkig heeft Nederland één ding mee: haar ligging. De handel begint op te bloeien in de permanente nederzettingen.
Neolithicum Ca. 3000 - 1700 v. Chr. Mesolithicum Tot 3000 v. Chr.	Hunebed in Drenthe De Steentijd: de tijd van de hunebedden Om minder afhankelijk te zijn van de jacht, beginnen mensen zich meer en meer toe te leggen op de landbouw. De eerste nederzettingen ontstaan in Limburg op de vruchtbare lössgronden en in Drenthe. De bekendste resten uit deze tijd zijn de Hunebedden, maar ook op andere plaatsen in Nederland zijn nog grafheuvels uit deze tijd terug te vinden. Sporen naar het verleden: Hunebedden in Drenthe De Zeven bergjes bij Hilversum
Het einde van de ijstijden Ca. 8000 v. Chr.	Zo zou Nederland er na de ijstijd uit kunnen hebben gezien Paleolithicum Door het opwarmen van de aarde, zo'n 13.000 jaar geleden, kwam er een einde aan de laatste ijstijd. In het gebied dat nu Nederland is, ontstonden moerassen en bossen, maar wel was het nog steeds erg koud. Ook was de zeespiegel zo'n 20 m lager dan tegenwoordig. De eerste mensen in die tijd waren nomaden die leefden van de jacht. Veel meer dan hoogteverschillen in het landschap (door gletschers uit het noorden) en enkele vuurstenen zijn er niet over gebleven uit deze tijd.
	Resten uit het Mesozoïcum Wat vooraf ging Het gebied waar nu Nederland ligt, is gevormd in de laatste 2 miljoen jaar. Toch zijn er in zeer oude aardlagen nog enkele resten gevonden van ver voor deze tijd. De St. Pietersberg in Zuid Limburg is tijdens de Krijt periode, zo'n 70 miljoen jaar geleden, door het afzetten van materiaal op de zeebodem ontstaan. In één van de kalksteengroeves in de berg zijn de resten gevonden van een 15 meter lange maashagedis of Mosasaurus. Nog ouder, ca. 250 miljoen jaar (het carboon), is een afdruk van een varen die gevonden is in een Limburgse mijn. Sporen naar het verleden: Natuurhistorisch Museum Maastricht