780 grootste kunstwerken van Nederland
Op bezoek in het Kröller-Müller Museum
Wat zijn de meest bekende Nederlandse kunstwerken?
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden 780 van de grootste kunstwerken van Nederland opgeborgen in de Sint-Pietersberg. Deze kunstbunker bij Maastricht, Rijksbewaarplaats nr. 9, wordt ook wel 'De Kluis' genoemd. Bekende werken die hier lagen opgeslagen zijn (natuurlijk) De Nachtwacht van Rembrandt, de Stier van Paulus Potter en Het Melkmeisje en het Straatje van Vermeer. De Kluis ligt zo'n 35 meter onder de grond en er heerst een constante temperatuur. De luchtvochtigheid werd met speciale apparatuur onder controle gehouden. Ook waren er suppoosten van het Rijksmuseum en marechaussees die om toerbeurt toezicht hielden. Na drie jaar verborgen te zijn geweest in de Sint Pietersberg, gingen de eerste kunstschatten in juni 1945 weer terug naar de musea. De bergplaats in de Sint Pietersberg bleef overigens wel beschikbaar als Rijksbewaarplaats voor onze kunstschatten.
De meest iconische kunstwerken van Nederland
Als we vandaag weer onze 780 belangrijkste kunstwerken zouden moeten opbergen, welke schilderijen en andere kunstwerken zouden dan mee gaan? Wij gingen alle grote musea van Nederland af. Hier is onze (arbitraire) lijst met 780 grootste en meest iconische kunstwerken van Nederland. Van Rembrandt tot Rietveld en alles daar tussen in!1 De Nachtwacht (1642)
Rembrandt van Rijn
Beschrijving: Groepsportret van het schuttersgilde onder leiding van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh. Het is een bijzonder schilderij voor die tijd omdat het geen statisch beeld is; de schutterij is zich nog aan het formeren.
Waar te zien: Rijksmuseum, Amsterdam
Geschatte waarde: Onbetaalbaar2 Meisje met de Parel (1667)
Johannes Vermeer
Waar te zien: Mauritshuis, Den Haag
Geschatte waarde: In 1903 was het Meisje met de Parel 50.000 gulden waard. Inmiddels is het schilderij onbetaalbaar4 Van Gogh. Zelfportret met grijze vilthoed (1887)
Vincent Van Gogh
Waar te zien: Rijksmuseum, Amsterdam
Geschatte waarde: Onbetaalbaar5 Het Melkmeisje (1660)
Johannes Vermeer
Waar te zien: Rijksmuseum, Amsterdam
Geschatte waarde: Onbetaalbaar6 & 7 Marten en Oopjen (1634)
Rembrandt van Rijn
Beschrijving: Deze twee portretten van twee jonge pasgetrouwden tonen de weelde en trots van de de opkomst van de Nederlandse republiek in de Franse stijl van die tijd.
Waar te zien: Rijksmuseum, Amsterdam / Louvre Parijs
Geschatte waarde: Beide schilderijen werden in 2016 voor 160 miljoen euro door het Louvre en het Rijksmuseum gezamenlijk aangekocht.8 Winterlandschap met schaatsers (1608)
Hendrick Avercamp
Beschrijving: Avercamp schilder een prachtig winterlandschap met allerlei soorten mensen die aan het schaatsen zijn.
Waar te zien: Rijksmuseum, Amsterdam
Geschatte waarde: Onbetaalbaar
9 Café terras bij nacht (Place du Forum) (1888)
Vincent Van Gogh
Waar te zien: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschatte waarde: Onbetaalbaar10 Victory Boogie Woogie
Piet Mondriaan
Beschrijving: Piet Mondriaan staat wereldwijd bekend om zijn schilderijen met kleurvlakken en zwarte lijnen. Zijn laatste werk, Victory Boogie Woogie, heeft hij nooit af kunnen maken. Wel werd het schilderij voor een recordbedrag aangekocht.
Waar te zien: Gemeentemuseum, Den Haag
Geschatte waarde: Victory Boogie Woogie werd in 1998 voor 82 miljoen gulden (ca. € 37 miljoen) aangekocht door het Gemeentemuseum Den Haag11 Zonnebloemen (1889)
Vincent van Gogh
Beschrijving: Vincent van Gogh schilderde vijf grote doeken van zonnebloemen in een vaas. Een van deze schilderijenhang in het Van Gogh museum in Amsterdam. Voor de anderen moet je naar het buitenland.
Waar te zien: Van Gogh Museum, Amsterdam
Geschatte waarde: Voor Van Gogh's Vaas met de vijftien zonnebloemen werd op een veiling in 1987 $39.921.750 betaald.12 Gezicht op Delft (1661)
Johannes Vermeer
Beschrijving: Gezicht op Delft is misschien wel het bekendste stadsgezicht van Nederland.
Waar te zien: Mauritshuis, Den Haag
Geschatte waarde: Onbetaalbaar13 De Aardappeleters (1885)
Vincent Van Gogh
Waar te zien: Kröller-Müller Museum, Otterlo
Geschatte waarde: Onbetaalbaar14 De toren van Babel (1568)
Pieter Bruegel de Oude
Beschrijving: De bewoners van Babylon willen een toren tot in de hemel bouwen, maar God krijgt genoeg van hun hoogmoed en straft hun door hen verschillende talen te laten spreken zodat ze elkaar niet meer kunnen verstaan.
Waar te zien: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Geschatte waarde: Onbekend15 De Stier (1647)
Paulus Potter
Beschrijving: In de Franse tijd werd het schilderij door de Fransen meegenomen. Het doek was erg populair in Frankrijk. Gelukkig hebben Nederlandse soldaten na de Slag bij Waterloo het doek terug mee naar huis genomen. De kras van een spijker linksonder herinnert er nog aan.
Leuk weetje is dat Paulus Potter verschillende schetsen van delen van de stier heeft gemaakt en zo het schilderij heeft samengesteld.
Waar te zien: Mauritshuis, Den Haag
Geschatte waarde: Onbekend40 La reproduction interdite (Verboden af te beelden) (1937)
René Magritte
Waar te zien: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Geschatte waarde: Onbekend45 Drie generaties
Charley Toorop
Beschrijving: Op dit familieportret vereeuwigde Charley Toorop zichzelf, haar zoon en haar vader
Waar te zien: Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
Geschatte waarde: Onbekend89~99 Reptielen, Klimmen en Dalen, Belvedere, Hol en Bol, Lucht en Water, Toren van Babel, Hand met Spiegelende Bol, Tekenende Handen, Waterval, Relativiteit
M.C. Escher
Beschrijving: De grafische werken van Escher spreken bij iedereen tot de verbeelding. Wie heeft nu niet vol bewondering staan kijken hoe het water in Waterval omhoog stroomt, de eeuwige trappen of de vogels die in vissen overgaan.
Waar te zien: Escher in het Paleis, Den Haag
Geschatte waarde: Onbekend
100 De Rietveldstoel (1919)
Gerrit Rietveld
Beschrijving: De Rietveldstoel of Rood-blauwe stoel was misschien wel de eerste moderne stoel ter wereld en is een fraai staaltje Dutch Design. Prijstechnisch bungelt deze stoel onderaan deze lijst. Maar qua ontwerp is de stoel tijdloos! Waar te zien: Centraal Museum Utrecht
Geschatte waarde: De stoel is meerdere jaren geproduceerd. Destijds was er een 'goedkoope uitvoering' van 15 gulden en een 'fyner uitvoering' van 22 gulden 50. Tegenwoordig wordt de stoel opnieuw geproduceerd en kost ca. EURO 3295.
