Grensgeval: Baarle Nassau & Baarle Hertog enclave

Baarle Nassau Noord-Brabant Grensgevallen

Tweelingdorp Baarle Nassau en Baarle Hertog in de grensstreek

Baarle Nassau

22 stukjes België in Nederland. 8 stukjes Nederland in België, in Nederland

Baarle Nassau - Waar is Nederland? Waar is België? In tweelingdorp Baarle-Hertog (België) / Baarle-Nassau (Nederland) weet je het nooit helemaal zeker. De grens loopt hier soms letterlijk door de huizen heen. Ben je bij de voordeur nog in Nederland, bij de achterdeur stap je in België weer naar buiten! Deze enclave is dan ook altijd een opmerkelijk smokkelaarsparadijs geweest!

Kwajongensgrensstreek

Baarle-Nassau en Baarle-Hertog bestaan uit 22 stukjes België in Nederland en 8 stukjes Nederland in België, in Nederland. Begrijp jij het nog? Deze 'eilandjes' ontstonden in 1839 toen Nederland en België het niet eens konden worden over de precieze grenslijn.

Nog tot op de dag van vandaag profiteren de inwoners van de wettelijke verschillen tussen Nederland en België. Mag je in Nederland pas vanaf je achttiende een biertje bestellen in de kroeg, een pintje in België mag vanaf je zestiende jaar. Ook de wetten op het gebied van vuurwerk verschillen nogal.


Deze helft van de straat is Nederlands grondgebied, aan de overkant van de straat ben je in België

Dubbele faciliteiten

De enige douanier in de omtrek is eentje van steen

Omdat het dorp verspreid is over 2 landen, zijn veel faciliteiten dubbel beschikbaar. Zo is er een Nederlands gemeentehuis, maar ook een Belgisch gemeentehuis. Verder zijn er twee politiekorpsen, twee brandweerkorpsen, twee postkantoren en natuurlijk ook twee telefoonnetten. Om de tweedeling iets makkelijker te maken, heeft ieder huisnummer een vlaggetje om aan te geven in welk land het huis staat.

Koopzondag in Baarle

Lang voordat de koopzondag in de rest van Nederland mogelijk werd, was het hier -dankzij de soepelere Belgische wetgeving- al de normaalste zaak van de wereld en nog steeds is het dorp populair als het gaat om het kopen van bijvoorbeeld vuurwerk waarvoor in België andere wetten gelden.

Bankfiliaal op de grens

Een bordje ergens aan een gevel vertelt het verhaal van de Femisbank die precies op de grenslijn was gevestigd. Bij deze bank kon men geld onderbrengen zonder zich over de herkomst te moeten verantwoorden en zonder opgaaf bij de fiscus. In Nederland had men geen bankvergunning en daarom stond het woord 'bank' aan de Belgische zijde. Later werd de 'bank' op verdenking van fraude gesloten.

Gekke enclaves

Baarle Nassau en Baarle Hertog zijn niet de enige enclaves ter wereld. Een overzicht van vier gekke enclaves.

1
Guantanamo Bay: een stukje VS op Cuba: Dit stukje Amerika in Cuba bestaat sinds 1903 en is ontstaan toen de Amerikanen de Cubanen hielpen om onafhankelijk te worden van de Spanjaarden. Voor het gebruik van de grond betaalt de VS eeuwig erfpacht aan Cuba.
2
Jungholz: enclave in eigen land: Wanneer je in het Oostenrijkse plaatsje Jungholz zonder paspoort naar een ander deel van Oostenrijk wilt reizen, moet je via aan smal wandelpaadje over de 1636 meter hoge Sorgschrofen berg. De enige echte weg naar de buitenwereld loopt via Duitsland. Daarom hebben de bewoners een Duitse postcode en een Duits telefoonnummer gekregen. Maar hun paspoort is en blijft Oostenrijks.
3
Sankova Medvehzhe: onbewoonde enclave in Wit-Rusland: Deze enclave, bestaande uit 2 dorpjes in Wit-Rusland, ontstond na de Eerste Wereldoorlog door terugkerende gastarbeiders. De dorpjes werden onbewoonbaar door de nucleaire ramp in Tsjernobyl in de Oekraïne, maar behoren nog steeds tot Rusland.
4
Cooch Behar: enclaves in het grensgebied van India en Bangladesh: Het grensgebied van India en Bangladesh ligt bezaait met enclaves: 102 Indiaase enclaves in Bangladesh en 72 enclaves van Bangladesh in India. Maar dat is nog niet alles want in de enclaves liggen ook weer sub-enclaves!