Romeinen in Nederland
Rond het jaar 58 voor Christus komen de Romeinen naar Nederland waar op dat moment vooral Eburonen, een Gallische stam, en Friezen wonen. Na talloze veldslagen en opstanden tegen de Romeinen, wordt de Rijn de noordelijke grens van het Romeinse Rijk. Deze grens wordt de limes genoemd. Op de plaatsen van de Romeinse legerposten ontstaan de eerste steden in Nederland: Ulpia Noviomagus Batavorum: Nijmegen, Trajectum ad Mosa: Maastricht en Trajectum ad Rhenum: Utrecht.
Locaties: In en rond Utrecht en De Meern
De Limes (latijn voor grens) was een grensstrook met wegen, forten, wachttorens, waterwerken en met burgernederzettingen. De Rijn werd niet alleen gebruikt als grenslijn, maar ook als transportader om voorraden aan- en af te voeren. In en rond Utrecht waren maar liefst drie Romeinse forten te vinden:
Fectio (bij Fort Vechten),
Trajectum (het huidige domplein) en het
fort op de Hoge Woerd in De Meern.
Romeinse wegen
Locaties: Swalmen (L) en Valkenburg (ZH)
Het Romeinse rijk strekte zich uit over een enorm gebied. Soldaten en goederen moesten zich binnen het rijk snel kunnen verplaatsen. Goede wegen waren daarbij essentieel. De Romeinen legden dan ook een uitgebreid Europees wegennet aan. Regelmatig worden hiervan resten teruggevonden. Bij Swalmen in Limburg kun je nog over een stuk Romeinse weg wandelen en ook bij Valkenburg in Zuid-Holland (tussen Leiden en Katwijk) kun je nog een oude doorsnede van de weg zien.
Locatie: Coriovallum (Heerlen)
In 1940 werd in Heerlen bij opgravingen een oud Romeins badhuis, een Coriovallum, gevonden. Het badcomplex is te bezoeken en is tegenwoordig onderdeel van het Thermenmuseum.
Thermenmuseum Heerlen +
Nehalennia Tempel
Locatie: Ganuenta (Colijnsplaat)
Ter ere van de Keltische of Germaanse godin Nehalennia, plaatsten Duitse kooplieden na terugkomst uit Britannia votiefstenen met inscripties in de Romeinse tempel in het Zeeuwse Colijnsplaat. In de derde eeuw na Chr. verdween de tempel in zee, maar is nu op basis van opgeviste stenen gereconstrueerd. Sinds 1970 hebben duikers en vissers in de monding van de Oosterschelde meer dan 300 inscripties, beelden en andere artefacten gevonden. Allemaal ter ere van godin Nehalennia, de beschermster van zeelui en reizigers.
Praetorium Agrippinae
Locatie: Valkenburg (Zuid-Holland)
Op het eerste gezicht is er weinig in Valkenburg wat aan de Romeinen doet herinneren, maar in Praetorium Agrippinae ligt het meest onderzochte castellum van ons land. Behalve het fort was er destijds ook een groot kampdorp. De contouren van het castellum zijn in het centrum in de bestrating aangegeven. Aardig is dat er nog een stukje Romeinse weg te zien is op de plek waar deze de provinciale weg Leiden-Katwijk kruist. Je herkent de plek aan de kopie van de Romeinse mijlsteen.
Romeins Fort
Locatie: Aardenburg
Aan de Burchtstraat in Aardenburg in Zeeuws Vlaanderen zijn fundamenten van een Romeins castellum blootgelegd. Dit legerkamp werd in 175n.C. aangelegd en deed dienst tot 273 toen de Romeinen het gebied moesten verlaten.
Locatie: Alphen aan de Rijn
Hoe de Romeinen echt leefden laat zich raden, maar het Archeon in Alphen aan de Rijn is zeker een bezoekje waard. In het Romeinse dorp staan gebouwen die op basis van opgravingen in Nederland zijn gereconstrueerd. Ook is er een Romeins schip te zien.
Het Archeon +
Locatie: Valkenburg (Limburg)
Ten tijde van de christenvervolgingen in de Romeinse tijd was het begraven van de doden verboden. Alle overledenen dienden van overheidswege te worden gecremeerd. Voor christenen was een crematie echter een heidens gebruik. Daarom legden ze in het geheim onderaardse ruimtes -catacomben- aan waar ze hun dierbaren te rusten konden leggen. De beroemdste catacomben zijn te vinden in Rome, maar ook in Nederland kun je Romeinse catacomben bezoeken!
Romeinse catacomben Valkenburg +
Romeins marskamp
Locatie: Ermelose heide
Enkele wallen en een beeld van een Romein herinneren aan het feit dat op de heide bij Ermelo ooit een groot Romeins kamp lag. Het kamp ligt voorbij de limes, de noordgrens van het Romeinse Rijk. Het kamp was slechts tijdelijk en is vermoedelijk gebruikt voor een aanval tegen de Germaanse stammen, omdat het midden in Germaans gebied lag. Het kamp is rond het jaar 170 aangelegd onder Marcus Aurelius of zijn voorganger Antoninus Pius en bood plaats voor 4000 tot 8000 Romeinse soldaten.
Het Romeinse marskamp is goed bereikbaar vanaf de N302, de Flevoweg. Wandel je via de schaapskooi op de Ermelose heide, dan passeer je onderweg ook nog enkele prehistorische grafheuvels. 
In het Belgische Tongeren, vlak over de Belgische grens in Limburg, is nog een oud stuk stadsmuur te zien uit de Romeinse tijd. In de omgeving van Atuatuca Tungrorum is ook nog een deel van een Romeins viaduct te bezichtigen.
