Observatorium Robert Morris

Stonehenge in de Flevopolder

Geplaatst in Techniek en Wetenschap

Lelystad - Stonehenge in Groot-Brittanië is wereldberoemd. De indrukwekkende prehistorische constructie trekt bezoekers van over de hele wereld -vooral tijdens de zonnewende. Dit bouwwerk, van ver voor onze jaartelling, is opgetrokken uit grote stenen die zorgvuldig in een cirkelvormig bouwwerk zijn verwerkt.

Astronomisch mysterie

Het hoe en waarom van Stonehenge is nog altijd een mysterie. Wel is duidelijk dat het bouwwerk een astronomische functie had. Sommige stenen geven namelijk specifieke tijdstippen aan zoals de zonopkomst van de midzomer- en midwinterzon. In India (Sawai Jay Singh) en in Mexico (Chichen Itza)  zijn soortgelijke bouwwerken te vinden.

4000 jaar na Stonehenge

Ruim 4000 jaar later, in 1971, wordt nabij Lelystad een Observatorium opgericht waar je de bewegingen van de aarde ten op zichte van de zon kunt volgen.

De eerste lentedag en de eerste herfstdag

Vanaf de steen in het midden van het observatorium heb je door een nauwe poort uitzicht op een van de drie vizieren. Door het middelste vizier heb je uitzicht op de eerste zonnestralen van 21 maart (de eerste lentedag) en 23 september (de eerste herfstdag). Op beide dagen duurt de dag exact even lang als de nacht. De twee andere vizieren kondigen de zonnewenden aan; het begin van de zomer en het begin van de winter.

Robert Morris

Het Observatorium (1971 - 1977) is ontworpen door Robert Morris als Land-Art project. Ook bij Almere is een zogeheten Land art project te vinden, de Groene Kathedraal.

Plekken om de zonnewende te vieren

Wij vinden Observatorium Robert Morris de beste plek van Nederland om de zonnewende te vieren. Maar waar moet je heen in het buitenland? Enkele mooie locaties om de zonnewende te beleven:

1

Stonehenge

Stonehenge is (uiteraard) de place to be om de 'juni-wende' te vieren in Groot-Brittanië.

2

Steencirkel Cromeleque dos Almendres

De 95 monolieten van Cromeleque dos Almendres in Portugal is met 7000 jaar een van de oudste steencirkels van Europa. Een aantal van de stenen wijst in de richting van de zon op de twee dagen in het jaar waarop de dag en de nacht precies even lang zijn.

3

Machu Picchu

De Inca waren fanatieke astronomen. De Intiwatana, de "paal van de zon", is gericht op de vier windstreken. Hier wordt in de winter en op 21 juni stilgestaan bij de zonnewende.

4

Manhattanhenge

Twee keer per jaar gaat de zon precies onder in het verlengde van de oost-west straten van New York: Dit verschijnsel wordt Manhattanhenge genoemd. Lees meer +
Wanneer? Aan het einde van de maand mei en halverwege juli

5

Cusco

In de Peruaanse stad Cusco wordt ieder jaar het Festival van de Zon gevierd, ter ere van de Inca-zonnegod Inti.