Fryslân Top 10 / Friesland top 10

Fryske weetsjes, leuke dingen dwaan, tips foar moaie útstapkes

Friesland wordt wel het mooiste lan op ierde genoemd. Niet alleen door haar inwoners, maar ook door vele toeristen. Zo verkoos de Britse omroep BBC de provincie enkele jaren geleden tot een van de beste vakantiebestemmingen en ook de Lonely Planet reisgids schreef lyrisch over de provincie. De Top 10 - nee, een heuse Top 11 - van alles en nog wat dat Friesland zo bijzonder en eigenzinnig maakt.

Alvestêdetocht

Zwemelfstedentocht: Doorkomst in Franeker

Elfstedentocht

Zeg je Friesland, dan denk je aan de Elfstedentocht. Dankzij de vele varianten (fietsen, wandelen, surfen, varen, zwemmen, brommeren, steppen en ja - zelfs per F16 straaljager vanaf Vliegbasis Leeuwarden) hoef je niet eens te wachten op een strenge winter. Is de ruim 200 kilometer iets te veel van het goede? Bezoek dan een van de beroemde en mooie plaatsen langs de route waaronder het bruggetje van Bartlehiem, het Elfstedenmonument bij Gykerk of de Finish in Leeuwarden.


Waterpoort Sneek

Fryske marren

Friese Meren

De meeste meren vind je in de Friese Zuidwesthoek. Populair bij zeilers zijn ondermeer het Sneekermeer en het langgerekte Heegermeer. Huur eens een zeilboot of sloep em beleef een heerlijke dag op het water. Ook leuk: blijf een nachtje slapen in je boot. Aanleggen kan bij een van de vele Marrekrite aanlegplaatsen, midden in de natuur.

In een koude winter wordt over de Friese Meren de Elf Merentocht verreden, een mooie maar vaak ook barre schaatstocht.

Spesjaliteiten

Friese specialiteiten

Typische Friese specialiteiten zijn ondermeer: Fryske Sûkerbôle (suikerbrood), Oranjekoeke (oranjekoek), Drabbelkoeken uit Sneek, Fryske dûmkes, het biertje Us Heit en natuurlijk de enige echte Sonnema Beerenburg of conculega Weduwe Joustra uit Sneek. Heerlijk na een doorwaaide dag op het water. Je moet het een keertje geproefd hebben!

Fryske sporten

Kaats attributen

Friese Sporten

Typische Friese sporten zijn het spectaculaire fierljeppen (polsstokverspringen), kaatsen en skûtsjesilen

Voor het fierljeppen: neem een aanloop, grijp je vast aan de stok, klauter razendsnel naar boven en land aan de overkant van het water. Toppers springen meer dan 20 meter(!). Kampioenschappen worden gehouden op verschillende plaatsen, maar het meest bekend is fierljpedorp It Heidenskip.

Typiske eveneminten

Typische Evenementen

In de zomer zijn de Sneekweek (zeilen), de PC (kaatsen) in Franeker, de Visserijdagen in Harlingen, de kampioenschappen van het Skûtsjesilen en de Ballonfeesten van Joure gezellige en drukbezochte evenementen in Friesland. In de winter, wanneer er voldoende ijs ligt, draait het maar om een ding: schaatsen. De mooiste tochten zijn natuurlijk de Elfstedentocht en de uitdagende Elfmerentocht.

Bysûndere útstapkes by wiet waar

Uitstapjes voor een regenachtige dag

Wat ga je doen als het onverhoopt een dagje regent? 3 droge tips: Bezoek de mummies van Wieuwerd. Het bijzondere Planetarium van Eise Eisinga, het oudste nog werkende planetarium in het historische centrum van Franeker. Het Woudagemaal, het beroemde stoomgemaal in Lemmer dat nog steeds in gebruik is als het water in Friesland te hoog staat.

Sûvenirs

Souvenirs

Welke souvenirs breng je mee van een vakantie in Friesland? 1) een polsstok; 2) een kaatsbal 3) Zie punt 3 over Friese specialiteiten. 4) Een paar schaatsen 5) mooie herinneringen.



Het huis van Eise Eisinga in het historische centrum van Franeker

Bysûndere museums yn Fryslân

Bijzondere musea in Friesland

Het Jopie Huisman museum in Workum. het Modelspoortreinenmuseum, gevestigd in het hoofdstation van Sneek. Het Verzetsmuseum in Leeuwarden of bekijk het enorme zwaard van volksheld Grutte Pier in het Fries Museum te Leeuwarden.

Bekend en ferneamd yn Fryslân en fier dêrbûten

Beroemd & bekend in Friesland en ver daarbuiten

Topmodel Doutzen Kroes. Mata Hari, de beroemde dubbelspionne uit Leeuwarden. Zanger en kroegbaas Hessel, beroemd op heel Terschelling. De succesvolle langebaanschaatser "De Beer van Lemmer" Rintje Ritsma. Bekender dan je denkt: Sir Lawrence Alma-Tadema: zijn schilderijen over de oudheid werden door Hollywood gebruikt als inspiratie om films vorm te geven(!).

Fryske taal

Friese taal

Bijzonder is dat de Friezen een officiële eigen taal hebben. Zelfs rechtszaken kunnen in het Fries gevoerd worden. Voor beginners een spoedcursus tellen in het Fries (tellen van 1 tot 11): ien, twa, trije, fjouwer, fiif, seis, sân, acht, njoggen, tsien, alve.

De 11 Fryske stêden

De 11 Friese steden

De Top 10 is niet compleet zonder de Friese Elf Steden te noemen. Daarom op nummer 11 van deze Top 10 een overzicht van alle Friese Elfsteden, op volgorde van doorkomst bij een Elfstedentocht: Leeuwarden, Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindelopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum.